Αν ψάχνετε στο internet με τις λέξεις-κλειδιά: RFID, Retail, θα συναντήσετε περίπου ένα εκατομμύριο αναφορές. Αν οι λέξεις-κλειδιά είναι: Bar Code, Retail οι αναφορές είναι 10% λιγότερες. Και αυτό παρ' όλο ότι σήμερα ο γραμμωτός κώδικας έχει καθολική εφαρμογή στο λιανεμπόριο ενώ η ηλεκτρονική ταυτότητα RFID μόλις ξεκινάει. Η πληθώρα όμως των αναφορών είναι ένα μέτρο του ενδιαφέροντος για την ηλεκτρονική ταυτότητα και τη μελλοντική εφαρμογή της στο λιανεμπόριο.
Οι λεγόμενες έξυπνες ετικέτες που θα βασίζονται στην μεταφορά πληροφοριών με τη βοήθεια ράδιο συχνοτήτων, είναι από τις πλέον υποσχόμενες εξελίξεις στον τομέα του λιανεμπορίου και της συσκευασίας, αλλά και της διαχείρισης αποθηκών, της διακίνησης των προϊόντων και των μεταφορών .
Οι μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου, όπως η Wal Mart η Carrefour η Tesco και η Metro, θα υποχρεώνουν σταδιακά τους προμηθευτές τους να ενσωματώσουν την ταυτότητα RFID στις παλέτες και την ομαδική συσκευασία. Ενώ γίνεται εντατική έρευνα και ανάπτυξη για την επέκταση της ηλεκτρονικής ταυτότητας στη λιανική-ατομική συσκευασία. Στο Rheinberg της Γερμανίας η Metro έχει στήσει τη σούπερμάρκετ του μέλλοντος (The future store) όπου εφαρμόζονται σε πραγματική κλίμακα και αξιολογούνται οι τεχνικές εφαρμογής του RFID. Ανάλογες πρωτοβουλίες υπάρχουν στις ΗΠΑ στην Ιαπωνία και στην Ινδία.
Ταυτόχρονα προετοιμάζεται εντατικά η τυποποίηση των συστημάτων, και κωδικοποίησης που θα στηρίξει τη μαζική αυτή εφαρμογή. Η τυποποίηση των συστημάτων δημιουργεί την κοινή γλώσσα που θα επιτρέψει την επικοινωνία σε παγκόσμια κλίμακα με βάση τον ηλεκτρονικό κώδικα. Όπως ακριβώς έχει γίνει με το γραμμωτό κώδικα. Στον τομέα του ενιαίου κωδικού εργάζεται η EPCglobal (joint venture της EAN International και του Uniform Code Council). Στον τομέα τυποποίησης των συχνοτήτων και των τεχνολογιών εργάζεται το Auto-ID center και φυσικά ο ISO που ετοιμάζει τα σχετικά πρότυπα της σειράς ISO18000 .
Είναι αυτονόητο ότι οι παραγωγοί καταναλωτικών προϊόντων, αλλά και οι παραγωγοί των υλικών συσκευασίας τους, θα επηρεαστούν άμεσα από την εφαρμογή της νέας τεχνολογίας. Τόσο στην εσωτερική διακίνηση των προϊόντων τους όσο και στις σχέσεις τους με τους πελάτες και τους προμηθευτές τους.
Και είναι εξ ίσου αυτονόητο, ότι θα πρέπει να είμαστε σωστά και έγκαιρα ενημερωμένοι όταν θα κληθούμε να εφαρμόσουμε τη νέα τεχνολογία, έστω και αν δεν συμμετέχουμε ενεργά στην ανάπτυξή της. Ας μην ξεχνάμε ότι το 75 % των υλικών συσκευασίας που παράγονται παγκοσμίως χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία προϊόντων που καταλήγουν στα ράφια των αλυσίδων λιανεμπορίου.
Σε ποιους απευθύνεται η παρουσίαση
Η παρουσίαση γίνεται κυρίως για την ενημέρωση των παραγωγών- προμηθευτών των δικτύων διανομών και λιανεμπορίου, των διακινητών προϊόντων και των παραγωγών υλικών και συστημάτων συσκευασίας.
Θα κάνω μια σύντομη παρουσίαση της τεχνολογίας RFID για μη τεχνικούς, και τις προϋποθέσεις εφαρμογής της.
Θα συζητήσουμε στη συνέχεια ερωτήματα όπως:
· Θα αντικαταστήσει ο EPC (ηλεκτρονικός κώδικας προϊόντων) το σημερινό γραμμωτό κώδικα (Bar Code);
· Πως θα επηρεάσει το κόστος του παραγωγού η απαίτηση των αλυσίδων για την εφαρμογή του EPC;
· Ποιο είναι το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του EPC στην ατομική συσκευασία των προϊόντων;
· Ποια τα πλεονεκτήματα του EPC για το λιανεμπόριο και το χονδρεμπόριο;
· Μπορεί η εφαρμογή του EPC να δημιουργήσει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες στους ενημερωμένους και καινοτόμους παραγωγούς;
· Πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία RFID για να βελτιώσουμε την εσωτερική διακίνηση των προϊόντων μας (βελτίωση της ορατότητας στην αποθήκη, ιχνηλασιμότητα, μείωση αποθεμάτων, ασφάλεια).
· Παραβιάζει η ηλεκτρονική επισήμανση τον ιδιωτικό χώρο (privacy) των πολιτών;
Μερικοί θα πουν ότι είναι πολύ νωρίς για να εφαρμόσουμε την ηλεκτρονική ταυτότητα στην επιχείρησή τους. Δεν είναι όμως καθόλου νωρίς να αποκτήσουμε σαφή ενημέρωση, έτσι ώστε να προγραμματίσουμε την εφαρμογή της με το ελάχιστο δυνατό κόστος και τη μεγαλύτερη ωφέλεια. Αλλά και να αποκτήσουμε τη γνώση που θα μας επιτρέψει να επιλέξουμε τους κατάλληλους συνεργάτες όταν έρθει η ώρα της εφαρμογής, αλλά και την απαραίτητη κοινή γλώσσα επικοινωνίας και συνεργασίας μαζί τους .
Hλεκτρονικός κώδικας προϊόντος και γραμμωτός κώδικας
Θα πρέπει να τονίσω από την αρχή ότι ο ηλεκτρονικός κώδικας προϊόντων δεν αποτελεί μια επανάσταση (όπως διάφοροι ισχυρίζονται) αλλά μια συνέχεια και εξέλιξη του γραμμωτού κώδικα. Ενδεικτικός είναι ο απλοϊκός χαρακτηρισμός του ως «Radio Barcode». Στη μια περίπτωση οι αριθμοί που αποτελούν το μοναδική ταυτότητα ενός προϊόντος μετατρέπονται σε σύστημα γραμμών που εκπέμπουν και απορροφούν το προσπίπτον φως. Στην άλλη περίπτωση οι ίδιοι αριθμοί μετατρέπονται σε ραδιοκύματα. Και στις δύο περιπτώσεις τα σήματα αποκωδικοποιούνται με κάποια κατάλληλη συσκευή και στέλνονται στο υπολογιστικό σύστημα.
Έχουν συμπληρωθεί 30 χρόνια από την εμπορική εφαρμογή του γραμμωτού κώδικα που απετέλεσε μια επανάσταση στο λιανεμπόριο. Ο γραμμωτός κώδικας βασίστηκε στην πολύ παλαιότερη δουλειά δύο αμερικανών μεταπτυχιακών φοιτητών στο Drexel Institute of Technology: των Woodland και Silver. Δικό τους είναι το ιστορικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας του 1952: Classifying Apparatus and Method.
Χρειάστηκαν εικοσιπέντε ολόκληρα χρόνια από τη δημοσίευση της ευρεσιτεχνίας μέχρι να φτάσουμε σε μια ολοκληρωμένη κωδικοποίηση για την παγκόσμια εφαρμογή του γραμμωτού κώδικα. Δύο βασικοί οργανισμοί ( το UCC-Uniform Code Council στη Βόρειο Αμερική και EAN- Article Numbering Code στην Ευρώπη) συνεργάστηκαν και συνεργάζονται για να φτάσουμε από τον αρχικό οκταψήφιο κωδικό στον Global Trade Item Number που άρχισε να εφαρμόζεται από τον Ιανουάριο του 2005.
Θα προσπαθήσω να σας ενημερώσω για τον ηλεκτρονικό κώδικα προϊόντων και γενικότερα την ηλεκτρονική ταυτότητα-RFID. Και θα σταθμίσω τις προοπτικές εφαρμογής του στην ατομική συσκευασία των προϊόντων που πουλιούνται στις αλυσίδες λιανεμπορίου . Η σύντομη ιστορική αναδρομή στους γραμμωτού κώδικες που έκανα ήταν για να σημειώσω ότι σήμερα υπάρχει όλη η οργάνωση και υποδομή που απαιτείται για την παγκόσμια εφαρμογή κάθε νέας μορφής ταυτότητας προϊόντων σε παγκόσμια κλίμακα και σε σύντομο χρονικό διάστημα. Κάτι που δεν υπήρχε το 1952. Η συγκέντρωση εξ άλλου του εμπορείου σε λίγα μεγάλα πολυεθνικά συγκροτήματα διευκολύνει ακόμη περισσότερο τη γρήγορη προώθηση μιας νέας τεχνολογίας εφόσον την θεωρούν οικονομικά και εμπορικά συμφέρουσα.
Ένα ολοκληρωμένο σύστημα τυποποίησης και εμπορικής εφαρμογής της ηλεκτρονικής ταυτότητας θα είναι έτοιμο σύντομα και ίσως πριν να έχουν λυθεί τα τεχνικά προβλήματα και τα θέματα κόστους που σχετίζονται με την ηλεκτρονική ετικέτα. Ήδη το EPCglobal Network, joint venture της EAN (Article Numbering Code) και του UCC (Uniform Code Councile)έχουν κάνει μεγάλα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Θα πρέπει ακόμη να τονίσω ότι, για διάφορους λόγους που μπορούμε να συζητήσουμε στο τέλος, η ηλεκτρονική ταυτότητα δεν θα εκτοπίσει το γραμμωτό κώδικα αλλά θα συνυπάρξει με αυτόν τουλάχιστον για την επόμενη εικοσαετία.
Η μεταφορά πληροφοριών με ραδιοκύματα δεν είναι κάτι καινούργιο.
Από την εποχή του Radar στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο μέχρι τις μέρες μας συναντάμε πολλές εφαρμογές. Παραδείγματα:
1. Συστήματα ασφαλείας και παρακολούθησης προσωπικού και επισκεπτών
2. Αντικλεπτική προστασία
3. Δανειστικές βιβλιοθήκες
4. Είσπραξη διοδίων
5. Πιστωτικές κάρτες και κάρτες αυτόματης συναλλαγής
6. Παρακολούθηση πορείας οχημάτων μεταφορικών εταιριών
7. Στρατιωτικές εφαρμογές
8. Συστήματα παρακολούθησης κρατουμένων
9. Διακίνηση αποσκευών αεροπορικών εταιριών
Αρκετές από αυτές τις εφαρμογές είναι αιτία δημιουργίας δικαιολογημένης ανησυχίας στους πολίτες όταν τις συνδέουν με την τεράστια επέκταση της ηλεκτρονικής ταυτότητας RFID και την εφαρμογή της στην ατομική συσκευασία. Υπολογίζεται ότι με την ωρίμανση του συστήματος θα κουβαλάμε από τα μαγαζιά, επάνω μας και στο σπίτι μας περίπου 700 δισεκατομμύρια πομποδέκτες το χρόνο. Για τους φόβους που εκφράζουν ομάδες πολιτών σ΄ όλο τον κόσμο θα μιλήσουμε στο τέλος. Όπως θα μιλήσουμε για ανάλογες αντιδράσεις σε άλλου τύπου, εξ ίσου ευρείες εφαρμογές της RFID:Τα διαβατήρια, τις πιστωτικές κάρτες και τις διάφορες άλλες κάρτες συναλλαγών στις οποίες αποθηκεύονται, ηλεκτρονικά, ατομικά στοιχεία.
Βασικά στοιχεία λειτουργίας της ηλεκτρονικής ταυτότητας
Η λειτουργίας της ηλεκτρονικής ταυτότητας βασίζεται στην μεταφορά πληροφοριών σε συχνότητες ραδιοκυμάτων.
Στο SLIDE 4 βλέπουμε μία στοιχειώδη απεικόνιση λειτουργίας της ηλεκτρονικής επικοινωνίας με ένα σύστημα πομποδεκτών ραδιοσυχνοτήτων. Διακρίνουμε την ηλεκτρονική ετικέτα, που λαμβάνει και εκπέμπει μηνύματα από και προς τη συσκευή ανάγνωσης ή/ και εγγραφής πληροφοριών (Reader) . Η συσκευή ανάγνωσης με τη σειρά της είναι συνδεδεμένη ασύρματα ή καλωδιακά με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή που επεξεργάζεται τις πληροφορίες. Η συσκευή ανάγνωσης δεν αποθηκεύει πληροφορίες. Απλώς αποκωδικοποιεί και μεταφέρει τις αποκωδικοποιημένες πληροφορίες προς επεξεργασία στο υπολογιστικό σύστημα. Αυτό πρέπει να το κρατήσουμε. Θα επανέρθω αργότερα για να σημειώσω ότι το κατάλληλο software και hardware επεξεργασίας πληροφοριών είναι η βάση της επιτυχίας στη χρήση των ηλεκτρονικών κωδικών.
Στο SLIDE 5 και 6 απεικονίζεται ένα τυπικό κύκλωμα ηλεκτρονικής ετικέτας που περιλαμβάνει το ηλεκτρονικό τσιπ ( ένα σύστημα ημιαγωγών και άλλων ηλεκτρονικών εξαρτημάτων) και την κεραία.
Οι ηλεκτρονικές ετικέτες που θα χρησιμοποιηθούν για την ατομική συσκευασία προϊόντων θα είναι οι ονομαζόμενες παθητικές ετικέτες (passive tags). Οι παθητικές ετικέτες δεν έχουν δική τους πηγή ενέργειας. Ενεργοποιούνται για να ανταλλάξουν πληροφορίες με την ενέργεια του σήματος που τους στέλνει ο αναγνώστης.
Οι ετικέτες μπορεί να είναι απλώς αναγνώσιμες ή να μπορούν να εγγράψουν νέα στοιχεία ή ακόμη και να επικαλύψουν με νέα ενημερωμένα στοιχεία τα προηγούμενα. Είναι δηλαδή κάτι ανάλογο με τις κατηγορίες των CD ( readable, writable, rewritable). Οι δύο τελευταίες κατηγορίες περιλαμβάνουν συνήθως δύο περιοχές. Στην περιοχή read-only θα αναγράφεται η μοναδική ταυτότητα του προϊόντος. Στην περιοχή εγγραφής, ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να προσθέτει ειδικές πληροφορίες όπως ημερομηνία παραγωγή και λήξης, θέση στην αποθήκη ή στα ράφια, στοιχεία αποστολής κλπ.
Στο SLIDE 8 απεικονίζεται ένας τυπικός εκτυπωτής «έξυπνων ετικετών». Οι εκτυπωτές αυτοί έχουν την ικανότητα να εγγράφουν στο παρθένο κύκλωμα την ηλεκτρονική ταυτότητα ενώ ταυτόχρονα να τυπώνουν τον γραμμωτό κώδικα και τις υπόλοιπες έντυπες πληροφορίες.
Οι φτηνές έξυπνες ετικέτες.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την εκτεταμένη εφαρμογή των ηλεκτρονικών ετικετών στην ατομική συσκευασία είναι η παραγωγή τους σε κόστος πολύ χαμηλότερο από το σημερινό. Σήμερα έχουν κόστος 25-50 λεπτά ενώ η στόχος είναι να φτάσει το κόστος στα 5 λεπτά. Αυτό σημαίνει κυρίως κατασκευή ημιαγωγών πυριτίου (που αποτελούν το μεγάλο μέρος του κόστους ενός τσιπ), αλλά και του κόστους ενσωμάτωσης ( packaging) του ημιαγωγού στο τσιπ και σύνδεσής του με την κεραία. Πρόσφατα η Hitachi ανακοίνωσε το νέο ημιαγωγό σε νάνο κλίμακα (μ-chips) σε κόστος που ίσως να πλησιάζει τα 10 λεπτά.
Το κόστος της ενσωμάτωσης (packaging) είναι σήμερα γύρω στα 7-10 λεπτά (πχ iC flip chip της Phιlips) ενώ η Alien Technologies προβλέπει εκμηδένιση του κόστους όταν θα εφαρμοστεί σε μαζική παραγωγή η νέα τεχνική ενσωμάτωσης Fluidic Self Assembly. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της εταιρίας( βλ Stav Prodromou), προετοιμάζεται μια γραμμή ενσωμάτωσης των ημιαγωγών (στη N. Dakota), με δυνατότητα παραγωγής δύο εκατομμυρίων ενσωματωμένων chip την ώρα (!!!). Σημειωτέον ότι αν γενικευόταν η χρήση της ηλεκτρονικής ετικέτας στην ατομική συσκευασία θα μιλούσαμε για ανάγκες που ξεπερνούν κατά πολύ τα 500 δισεκατομμύρια ετικετών το χρόνο.
Υπάρχουν πάντως αυτοί που πιστεύουν ότι τα πέντε λεπτά κόστος αποτελούν όνειρο θερινής νυκτός. Και ότι όλες αυτές οι ανακοινώσεις αποσκοπούν στην άντληση κεφαλαίων και επιδοτήσεων που ρέουν αυτή τη στιγμή ποταμηδόν.
Η εφαρμογή της ηλεκτρονικής ταυτότητας στην πρωτογενή ατομική συσκευασία. Πλεονεκτήματα και εμπόδια.
Τα βασικά πλεονεκτήματα του ηλεκτρονικού σε σχέση με το γραμμικό κώδικα συνοψίζονται ως εξής:
1. Δεν απαιτείται οπτική ή φυσική επαφή με τη συσκευή ανάγνωσης. Θεωρητικά λοιπόν ένα καρότσι γεμάτο με προϊόντα μπορεί να περάσει από την κατάλληλη συσκευή ανάγνωσης και αμέσως να τυπωθεί ο λογαριασμός. Στη συνέχεια μπορεί να γίνει αυτόματα η χρέωση της πιστωτικής κάρτας και να επιτραπεί η έξοδος του πελάτη από το κατάστημα χωρίς άλλη διαδικασία.
2. Είναι δυνατή η διαρκής παρακολούθηση του στοκ κάθε προϊόντος σε κάθε ράφι και σε πραγματικό χρόνο. Όταν το στοκ κατέβει κάτω από το όριο, ειδοποιείται το προσωπικό για την αναπλήρωση των στοκ. Φυσικά, ανάλογη είναι και η δυνατότητα παρακολούθησης των στοκ της αποθήκης σε επίπεδο παλέτας ή χονδρικής συσκευασίας.
3. Είναι δυνατή η παρακολούθηση των προϊόντων των οποίων πλησιάζει η ημερομηνία λήξης.
4. Ελέγχεται αποτελεσματικά η κλοπή τόσο στο κατάστημα όσο και στα ράφια και τα μεταφορικά μέσα
5. Οι ηλεκτρονικές ετικέτες και οι συσκευές ανάγνωσης λειτουργούν αξιόπιστα γιατί δεν επηρεάζονται από οποιαδήποτε αιτία εμποδίζει την ανάγνωση του barcode (βρωμιές, γδαρσίματα, κλπ)
Υπάρχουν όμως αρκετά εμπόδια που πρέπει να υπερπηδηθούν πριν φτάσουμε στην ιδανική αυτή εικόνα. Μερικά από τα εμπόδια είναι:
1. Το κόστος των ηλεκτρονικών ετικετών . Δεν είναι οικονομικά δεκτό να τοποθετηθεί μια ετικέτα κόστους 40 λεπτών σε ένα κουτί γάλακτος που πουλιέται δύο Ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι η χρήση της ηλεκτρονικής ετικέτας θα περιορίζεται σε ακριβά προϊόντα (όπως τα ρούχα της Beneton), ή προϊόντα που κλέβονται εύκολα (όπως τα ανταλλακτικά της Gilette).
2. Το κόστος των συσκευών και της υπολογιστικής υποδομής. Το κόστος κάθε συσκευής ανάγνωσης ξεκινάει από 1000 Ευρώ και φτάνει σε αρκετές χιλιάδες. Πιο βαρύ όμως προβλέπεται ότι θα είναι το κόστος αναβάθμισης και προσαρμογής του υπολογιστικού software και hardware.
3. Δεν υπάρχουν ακόμη διεθνή πρότυπα επικοινωνίας των αναγνωστών με τις ετικέτες (αν και προσφέρονται πολλά και διάφορα προϊόντα).
4. Δεν υπάρχουν ακόμη διεθνή πρότυπα για τις αποδεκτές συχνότητες επικοινωνίας (αν και τρέχουν διάφορες εφαρμογές σε διάφορες συχνότητες).
5. Δεν έχουν ακόμη λυθεί προβλήματα που σχετίζονται με την απόσταση επικοινωνίας και την απαιτούμενη ισχύ. Υπάρχουν ακόμη προβλήματα από τη σύγχυση λόγω της σύγκρουσης σημάτων μεταξύ πολλών ετικετών και αναγνωστών που βρίσκονται στον ίδιο χώρο.
6. Υπάρχουν προβλήματα παραμόρφωσης του σήματος λόγω παρεμβολών ή κακής γεωμετρίας της ετικέτας.
Αντίρροπες δυνάμεις
Οι δυνάμεις που προωθούν την εισαγωγή του ηλεκτρονικού κώδικα είναι εξαιρετικά ισχυρές. Είναι οι αλυσίδες λιανεμπορίου που κυριαρχούν στην οικονομία και που βρίσκονται σε λίγα χέρια. Αλυσίδες σαν τη Wal-Mart, την Carrefour την Tesco, τη Metro, τη Mark &Spencer, ή τη Benetton έχουν πειστεί ότι με την εφαρμογή του ηλεκτρονικού κώδικα θα πετύχουν σημαντική μείωση του κόστους:
· Μείωση των εργατικών κατά 5-40%
· Μείωση του κόστους αποθεμάτων κατά 10-30%
· Μείωση των κλοπών κατά 5-30%
Με τις αλυσίδες λιανεμπορίου συμπορεύονται και όλες οι πολυεθνικές που προμηθεύουν τα καταστήματα λιανεμπορίου (P&G, Unilever, Nestle, κλπ).
Σημαντικές είναι και οι πιέσεις που ασκεί το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ που αποτελεί ένα από τους μεγαλύτερους αγοραστές στον κόσμο.
Δεν θα πρέπει φυσικά να υποτιμήσουμε και τις πιέσεις των κύριων παικτών της τεχνολογίας:
1. Κατασκευαστές των RFID chips (πχ Philips, Hitachi, Alien Technologies, Metrics Texas Instruments). Νέες τεχνολογίες που υπόσχονται φτηνά RFID chips, στο επίπεδο των 5-10 σεντς (πχ. Fluidic Self Assembly, Alien)
2. Κατασκευαστές συσκευών ανάγνωσης
3. Προμηθευτές Software
4. Προμηθευτές ολοκληρωμένων συστημάτων (Systems Integrators: ΙΒΜ, )
5. Εταιρίες logistics
6. Προμηθευτές ετικετών
7. Προμηθευτές συσκευών επισήμανσης και εισαγωγής στοιχείων
Υπάρχουν βέβαια και αντίρροπες δυνάμεις από οργανωμένες ομάδες πολιτών (privacilla, CASPIAN κλπ) που μάχονται για την υπεράσπιση της μη παραβίασης της ιδιωτικής σφαίρας (privacy). Οι ομάδες αυτές κέρδισαν κατά καιρούς κάποιες μάχες (Benetton, METRO) αλλά ο πόλεμος είναι εντελώς άνισος. Και το αποτέλεσμα αργά ή γρήγορα προδιαγεγραμμένο. Βρίσκω πολλές από τις ανησυχίες των πολιτών υπερβολικές. Αυτό που απαιτείται είναι υπεύθυνη και συνεχής ενημέρωση των πολιτών αλλά και μια μελετημένη νομοθεσία που θα εξασφαλίζει τα δικαιώματά τους.
Σε μία πολύ πρόσφατη μελέτη της, η ΙΒΜ κάνει μια σειρά προβλέψεων σχετικά με τα χρονοδιαγράμματα εφαρμογής του RFID στο λιανεμπόριο. SLIDE 10. Στο διάγραμμα συνοψίζονται τα χρονοδιαγράμματα εφαρμογής των ηλεκτρονικών ταυτοτήτων στη λιανική συσκευασία ειδών παντοπωλείου, στα ειδικά προϊόντα με σημαντική αξία πώλησης και στο χονδρεμπόριο. Η γνώμη μου είναι ότι η εικόνα της ΙΒΜ ως προς την ατομική συσκευασία είναι πολύ αισιόδοξη.
Αλλά ας πάμε στα δύο προηγούμενα επίπεδα: Τη χονδρική συσκευασία και την παλέτα
Η γενικευμένη χρήση της ηλεκτρονικής ετικέτας στην ατομική συσκευασία είναι, κατά την άποψή μου, θέμα του μακρινού μέλλοντος. Αντίθετα όμως, η χρήση της σε επίπεδο παλέτας, αλλά ακόμη και ομαδικής συσκευασίας (πχ χαρτικιβωτίου) έχει φτάσει σχεδόν στην πόρτα μας.
Στο επίπεδο της παλέτας, η σταθερή εγγραφή θα είναι η ταυτότητα της παλέτας ενώ στην εγγράψιμη περιοχή μπορεί να γράφεται το περιεχόμενο της παλέτας αλλά και κάθε νέο στοιχείο αποθήκευσης και διακίνησης. Για την ταυτότητα των παλετών χρησιμοποιούνται κατά κανόνα ενεργητικές ετικέτες οι οποίες περιλαμβάνουν μπαταρία που τους επιτρέπει να εκπέμπουν αυτοδύναμα. Οι ενεργητικές ετικέτες εκπέμπουν σε μεγάλες αποστάσεις (μέχρι και 30 μέτρα) ενώ ταυτόχρονα επιτρέπουν την εγγραφή μεγάλου όγκου πληροφοριών. Οι ενεργητικές ετικέτες για τη σήμανση και την ιχνηλάτηση παλετών έχουν μεγαλύτερο όγκο και φυσικά μεγαλύτερο κόστος (SLIDE 11).
Οι ετικέτες μπορούν ακόμη να συνδεθούν με αισθητήρια που θα μεταφέρουν πληροφορίες σχετικά με το ιστορικό αποθήκευσης ή διατήρησης του προϊόντος. Π.χ.να εγγράφεται το ιστορικό θερμοκρασιών αποθήκευσης σε κατεψυγμένα προϊόντα.
Στο SLIDE 12 βλέπουμε ταυτόχρονη χρήση γραμμωτού κώδικα και ηλεκτρονικής ταυτότητας ταυτότητας. Η ταυτότητα της χονδρικής συσκευασίας βασίζεται στο γραμμωτό κώδικα ενώ η ταυτότητα της παλέτας είναι ηλεκτρονική. Το φαινόμενο αυτό θα είναι σύνηθες στα πρώτα χρόνια εφαρμογής της ηλεκτρονικής ταυτότητας ακόμα και στο χονδρεμπόριο.
Στα SLIDE 13 και 14 όμως βλέπουμε την τελική μορφή από τη χονδρική συσκευασία και πάνω. Και στα δύο επίπεδα θα έχει ολοκληρωθεί η εφαρμογή της ηλεκτρονικής ταυτότητας. Στο SLIDE 13 βλέπουμε το φορητό αναγνώστη να διαβάζει τις ηλεκτρονικές ετικέτες όχι μόνο στην επιφάνεια αλλά σε όλη τη μάζα της παλέτας. Στο SLIDE 14 βλέπουμε το τούνελ ανάγνωσης σε αποθήκη της Metro. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι υπάρχουν και φορητοί αναγνώστες προσαρμοσμένοι σε παλετοφόρα ανυψωτικά ή σε άλλα ειδικά οχήματα.
Αυτή η δυνατότητα ανάγνωσης των ηλεκτρονικών ετικετών σε όλη τη μάζα μιας παλέτας μοιάζει με το ψάρεμα με δίχτυ. Σε αντιδιαστολή με την ανάγνωση των Bar Code στην επιφάνεια που μοιάζει με σκόπευση με ψαροντούφεκο.
Αυτή είναι βεβαίως μια εξιδανικευμένη εικόνα. Στην πράξη απομένει να λυθούν αρκετά τεχνικά προβλήματα.
Παράδειγμα: Στο SLIDE 15 εικονίζεται σχηματικά η ηλεκτρονική σήμανση και στα τρία επίπεδα. Ας υποθέσουμε ότι κάθε χαρτοκιβώτιο περιέχει 100 ατομικές συσκευασίες, και η παλέτα 27 κιβώτια : Από κάθε παλέτα θα εκπέμπουν 2,700 ατομικές ετικέτες, 27 ετικέτες ομαδικής συσκευασίας και η ετικέτα της παλέτα. Ο όγκος πολλαπλασιάζεται σε κάθε μετακίνηση της παλέτας ή από πολλαπλές αναγνώσεις από διάφορους αναγνώστες που βρίσκονται στον ίδιο χώρο.
Φαντάζεται κανείς τον τεράστιο όγκο πληροφοριών που θα έχει να επεξεργαστεί το υπολογιστικό σύστημα. Ο σχεδιασμός του συστήματος και η υπολογιστική υποδομή θα έχουν κύριο λόχο στην επιτυχία ή την αποτυχία μιας εφαρμογής RFID. (Cascading system, Intelligent edge layer filtering, Business activity monitoring etc)
Τι πρέπει να κάνουμε;
· Να είμαστε ενημερωμένοι
· Να έχουμε στην επιχείρησή μας μια ομάδα, ή έστω ένα άτομο, που να παρακολουθεί από πολύ κοντά την τεχνολογία και την εφαρμογή της έτσι ώστε να είναι σε θέσει να συνεργασθεί με τους τεχνικούς που θα εγκαταστήσουν το σύστημα όταν έρθει η ώρα. Και να είναι σε θέση να αξιολογήσει τις προτάσεις τους.
· Να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην επιλογή των καταλλήλων συνεργατών και να μη μας αρκεί ο τίτλος του «ειδικού».
Πιστεύεται ότι μία από τις δυσκολίες για τη γρήγορη εφαρμογή του RFID θα είναι το έλλειμμα σε πραγματικά «ειδικούς».
Κεντρικός Ομιλητής: Δρ. Αλέξης Στασινόπουλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Παραγωγής Υλικών Συσκευασίας.
Ακολούθησε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με συμμετοχή και του ακροατηρίου.
Μπορείτε να κατεβάσετε την παρουσίαση από εδώ
