Στην πρόσφατη σύνοδο των υπουργών που αποτελούν το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ συμφωνήθηκε η απλοποίηση της νομοθεσίας που καθορίζει την ποσότητα του προϊόντος που περιέχει η λιανική συσκευασία πολλών κατηγοριών τροφίμων και άλλων προϊόντων. Οι σημερινοί νομοθετικοί κανόνες που καθόριζαν την ενιαία περιεκτικότητα των συσκευασιών σε όλες τις χώρες-μέλη ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1970, και στόχο είχαν την προστασία των καταναλωτών. Οι κανόνες όμως αυτοί παρεμπόδιζαν ταυτόχρονα την ελεύθερη διακίνηση των αγαθών και την εισαγωγή νέων καινοτομικών προϊόντων. Διαπιστώθηκε ακόμη έχουν νομοθετηθεί κανόνες που προστατεύουν την υγεία και την τσέπη του καταναλωτή χωρίς να είναι επιβαλλόμενη ομοιομορφία στις ποσότητες προσυσκευασίας.
Σύμφωνα με την απόφαση του συμβουλίου υπουργών αναμένεται η απελευθέρωση από περιορισμούς στην ποσότητα συσκευασίας σε 70 προσυσκευασμένα προϊόντα. Η συντελούμενη απελευθέρωση της ποσότητας του περιεχομένου στα προσφερόμενα προσυσκευασμένα προϊόντα, θα επηρεάσει και τις διαδικασίες παραγωγής των αντίστοιχων υλικών συσκευασίας. Οι παραγωγικές μονάδες θα πρέπει να διαθέτουν την ευελιξία που θα τους επιτρέπει να προσαρμόζουν τα υλικά που παράγουν στα προγράμματα και τις στρατηγικές προώθησης των πελατών τους.
Η πρόταση της νέας οδηγίας [Σχέδιο COM (2004) 708] που συζητήθηκε στο συμβούλιο υπουργών θα πρέπει φυσικά να εγκριθεί και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η νέα αυτή Οδηγία θα οδηγήσει στην κατάργηση δύο παλαιότερων Κοινοτικών Οδηγιών και των αντίστοιχων νομοθεσιών στις 25 χώρες της ΕΕ. Πιστεύω ότι είναι χρήσιμο να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή πάνω στο θέμα για το οποίο έχει χυθεί πολύ μελάνι.
Η πρώτη Κοινοτική Οδηγία που έβαλε περιορισμούς στις ποσότητες προσυσκευασμένων προϊόντων ήταν η 75/106/ΕΕC που δημοσιεύτηκε το Δεκέμβριο του 1974, και περιοριζόταν σε υγρά προϊόντα: Κρασί, μπύρα, άλλα οινοπνευματώδη, φυτικά έλαια, γάλα, νερά, χυμούς, ξύδι, αναψυκτικά κλπ.
Ακολούθησε, τον Ιανουάριο του 1980, η Οδηγία 80/232/EEC η οποία επέκτεινε τους περιορισμούς σε πολλές κατηγορίες μη υγρών προϊόντων: Βούτυρο, μαργαρίνη, τυριά, αλάτι, ζάχαρη, αλεύρι, προϊόντα δημητριακών, ρύζι, ζυμαρικά, καφές, αποξηραμένα και κατεψυγμένα λαχανικά, τσιπς, φιλέτα ψαριού, παγωτό, ζωοτροφές, χρώματα και βερνίκια, κόλλες, καθαριστικά, καλλυντικά, οδοντόπαστες, αποσμητικά, προϊόντα περιποίησης μαλλιών και σώματος, ταλκ κλπ.
Με βάση αυτές τις δύο Οδηγίες δημιουργήθηκαν αντίστοιχοι νόμοι στις χώρες μέλη. Στην Ελλάδα, ακολούθησαν δύο υπουργικές αποφάσεις: Η Φ1-6909 ( 31/12/1885) για υγρά, και η Φ 968 (7/2/1989) για μη υγρά. Τα Ελληνικά νομοθετήματα περιλαμβάνουν όλες τις κατηγορίες και τις τιμές των κοινοτικών οδηγιών. Το χαρακτηριστικό τους όμως είναι ότι όλες οι τιμές είναι υποχρεωτικές ενώ στις κοινοτικές οδηγίες οι πιο πολλές ήταν συνιστώμενες και προαιρετικές.
Στο διάστημα που μεσολάβησε υπήρξαν πολλές πρακτικές δυσκολίες στην εφαρμογή των Οδηγιών. Για παράδειγμα δεν υπήρχαν προβλέψεις για καινοτομικά προϊόντα όπως ο καφές μιας δόσης, ή μικτά προϊόντα όπως γιαούρτι και μέλη, ή έτοιμα γεύματα για φούρνο μικροκυμάτων, ή ακόμη μικτές προσυσκευασίες συστατικών για την παρασκευή γλυκών ή φαγητών. Ακόμη πολλές χώρες δεν περιέλαβαν στη νομοθεσία τους όλες τις κατηγορίες προϊόντων. Τέλος, υπήρξαν αρνητικές γνωματεύσεις του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου. Το δικαστήριο γνωμάτευσε πρόσφατα ότι οι χώρες-μέλη δεν επιτρέπεται να απαγορεύουν την εισαγωγή προϊόντων από άλλη χώρα-μέλος με το σκεπτικό ότι η προσυσκευασμένη ποσότητα είναι εκτός των νομοθετημένων τιμών. Αυτό φυσικά εφ' όσον το προϊόν κυκλοφορεί νόμιμα στη χώρα προέλευσης.
Σε όσους ενδιαφέρονται για μια λεπτομερέστερη ανάλυση του θέματος θα συνιστούσα να ανατρέξουν στη μελέτη πάνω στην οποία στηρίχτηκε η νέα Οδηγία. The European Science and Technology Observatory (ESTO): Pre-packaging sizes and the influence on innovation, Report EUR 20390 EN, Μάιος 2002, σελίδες 87. Είναι στη διάθεση των μελών του ΣΥΒΙΠΥΣ σε ηλεκτρονική μορφή.
Και κάτι ακόμη: Παρότι συνήθως αναφερόμαστε σε «συσκευασία» και «συσκευασμένα» προϊόντα, αποφάσισα να χρησιμοποιήσω εδώ τον όρο «προσυσκευασμένα» που έχει επιλέξει η ελληνική μεταφραστική υπηρεσία της ΕΕ. Έτσι, κατά την ΕΕ, «προσυσκευασμένο είναι ένα προϊόν που συσκευάζεται σε συσκευασία οποιασδήποτε φύσης χωρίς να παρίσταται ο αγοραστής και κατά τέτοιο τρόπο ώστε η ποσότητα του προϊόντος που περιέχεται στη συσκευασία να έχει τιμή καθορισμένη εκ τον προτέρων και η οποία να μην δύναται να τροποποιηθεί χωρίς εμφανές άνοιγμα και τροποποίηση της συσκευασίας»
Κατεβάστε το σχετικό αρχείο από εδώ
