Ο ΣΥ.ΒΙ.Π.Υ.Σ. και το περιοδικό συσκευασίας All Pack Hellas προγραμματίζουν για τις 12 Μαρτίου 2011 την οργάνωση Συμποσίου με τίτλο "Package & Label Design". Το Συμπόσιο θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της Έκθεσης DETROP 2011. Ο ΣΥΒΙΠΥΣ προωθεί συστηματικά την ενημέρωση και την παιδεία γύρω από το σχεδιασμό της συσκευασίας. Ας μην ξεχνάμε το εξαιρετικά πετυχημένο Eco-packaging Design Workshop του περασμένου Νοεμβρίου.
Δυστυχώς η χώρα μας υστερεί στην εκπαίδευση στο βιομηχανικό σχεδιασμό, κλάδος του οποίου είναι και ο σχεδιασμός της συσκευασίας. Στο ΤΕΙ Κοζάνης υπάρχει το μοναδικό τμήμα βιομηχανικού σχεδιασμού. Χαρακτηριστικό της άγνοιας γύρω από την επιχειρηματική και τεχνολογική σημασία του βιομηχανικού σχεδιασμού είναι η έλλειψη ενδιαφέροντος των υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων για το μοναδικό αυτό τμήμα βιομηχανικού σχεδιασμού. Και πρέπει να σημειώσει κανείς ότι στο τμήμα αυτό του ΤΕΙ Κοζάνης παράγεται εκπαιδευτικό έργο υψηλής ποιότητας.
Στη χώρα μας ο σχεδιασμός της συσκευασία ταυτίζεται με τη γραφιστική παρουσίαση. Και υπάρχουν γραφίστες εξαιρετικού επιπέδου. Η γραφιστική όμως παρουσίαση είναι ένα μόνο κομμάτι της συσκευασίας. Η λειτουργικότητα όμως της συσκευασίας και τα οικονομικά, τεχνικά και οικολογικά χαρακτηριστικά της είναι αυτά που της δίνουν το καινοτομικό προβάδισμα.
Είναι ελάχιστοι σήμερα οι καινοτόμοι βιομηχανικοί σχεδιαστές που ασχολούνται με τη συσκευασία. Και είναι σπάνιοι, ακόμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αυτοί που είναι σε θέση όχι μόνο να σχεδιάσουν σε 3D CAD αλλά και να κατασκευάσουν ένα τρισδιάστατο μοντέλο. Ένας τέτοιος είναι ο Ξενοφώντας Ρητσόπουλος που εργάζεται στην Κρήτη και που θα έχουμε την ευκαιρία να τον ακούσουμε στο Συμπόσιο της Θεσσαλονίκης.
Μ' αυτή την ευκαιρία θα ήθελα να επαναλάβω μερικές αρχές που θα πρέπει να έχουν υπ' όψη τους τόσο οι σχεδιαστές συσκευασίας όσο και οι υπεύθυνοι σχεδιασμού, δημιουργίας και προώθησης προϊόντων λιανεμπορίου:
Μια «ωραία» συσκευασία δεν είναι κατ' ανάγκη και μια καλή και πετυχημένη συσκευασία.
Μια «πράσινη» συσκευασία έχει νόημα μόνο αν συνοδεύεται από μείωση κόστους στα υλικά και τις διαδικασίες.
Η γνώση των υλικών και των μεθόδων επεξεργασίας τους είναι βασική προϋπόθεση για ένα επιτυχημένο σχεδιασμό.
Ο σχεδιαστής πρέπει να αφουγκράζεται τις επιθυμίες των καταναλωτών και τον τρόπο λειτουργίας τους. Για το σκοπό αυτό δεν είναι αρκετή η ενημέρωσή του από τις διάφορες έρευνες της αγοράς. Θα πρέπει ν α ξοδεύει αρκετό χρόνο στα καταστήματα λιανεμπορίου, παρατηρώντας και συζητώντας με πελάτες και πωλητές.
Ο σχεδιασμός είναι «κουτσός» αν περιορίζεται στο σχεδιασμό της πρωτογενούς συσκευασίας. Ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός περιλαμβάνει τόσο τη δευτερογενή χονδρική συσκευασία όσο και τη συσκευασία μεταφοράς: Γίνεται σωστή αξιοποίηση των μεταφορικών και αποθηκευτικών μέσων;
Ο σχεδιασμός πρέπει να λαμβάνει υπ' όψη την εξοικονόμηση χώρου στα ράφια και τα ψυγεία, αλλά και την αποτελεσματική διακίνηση στα σημεία πώλησης. Για το σκοπό αυτό είναι πολύτιμή η επικοινωνία με τα στελέχη του λιανεμπορίου.
Αυτά είναι θέματα που θα πρέπει να μας απασχολήσουνε και στο Συμπόσιο της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, φυσικά, με τους γραφιστικούς προβληματισμούς, την ελκυστικότητα, και την αισθητική των ετικετών και των εκτυπώσεων των κουτιών.
Ακόμη, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τους νομικούς και τους ηθικούς περιορισμούς στα κείμενα των ετικετών και των κουτιών:
- Οικολογικές επιδόσεις που δεν στηρίζονται σε αντικειμενικά στοιχεία.
- Διαιτητικές και διατροφικές υποσχέσεις.
- Αναγραφή της ποσοτικής σύνθεσης και της διατροφικής αξίας σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
