Ο Μάρτιος ήταν πραγματικά ο Ελληνικός μήνας της συσκευασίας. Μια εξαιρετικά πετυχημένη έκθεση, η 11η Διεθνής Έκθεση Συσκευασιών, Μηχανημάτων, Εκτυπώσεων και Αποθηκεύσεων, SYSKEYASIA 2008, και στο πλαίσιό της, ένα εξαιρετικά πετυχημένο συνέδριο, το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Τροφίμων και Ποτών. Θα ήθελα να σας κάνω μια σύντομη ενημέρωση για το Συνέδριο που συνδιοργανώθηκε από τον ΣΥΒΙΠΥΣ και την 3ΕΚ ΑΕ στις 17 και 18 Μαρτίου.

Στην ανακοίνωση του Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) του 2007, αναπτύσσεται η θεωρία ότι η θέρμανση του πλανήτη οφείλεται σε ανθρωπογενείς παράγοντες, και κυρίως στο CO2 από τις καύσεις. Οι συγγραφείς της ανακοίνωσης ισχυρίζονται ότι υπάρχει consensus, γενική συναίνεση, της επιστημονικής κοινότητας στο θέμα αυτό. Στο μελλοντολογικό αυτό κείμενο παρουσιάζονται δραματικές εξελίξεις υπερθέρμανσης, αν δεν σταθεροποιηθεί η έκλυση CO2, με φοβερά σενάρια πλημμύρων, καταποντισμών και ερημοποίησης.

Το Σημείωμα του μήνα είναι αφιερωμένο στο κρασί, μια και ο Σεπτέμβριος είναι μήνας του τρύγου. Τα τελευταία χρόνια παρακολουθώ με ενδιαφέρον τον σκληρό πόλεμο που διεξάγεται διεθνώς με αντικείμενο τον τρόπο πωματισμού των φιαλών κρασιού. Και, όπως οι περισσότεροι πόλεμοι, έχει οικονομικά κίνητρα και παίζεται συχνά με βρώμικα μέσα. Είναι φυσικό, αν σκεφτεί κανείς ότι κάθε χρόνο πωματίζονται πάνω από τριάντα δισεκατομμύρια φιάλες κρασιού παγκοσμίως. Το μερίδιο της Ελλάδας είναι σχετικά μικρό (κάτω από 1,5%) δεν παύει να είναι σημαντικό σε απόλυτους αριθμούς (400- 500 εκατομμύρια φιάλες ετησίως).

Το Παγκόσμιο Βραβείο Τροφίμων δόθηκε φέτος στον Philip E. Nelson, καθηγητή της επιστήμης των τροφίμων στο Πανεπιστημίου Purdue. To βραβείο αυτό, που θεωρείται ισάξιο με το Νομπέλ, δίνεται κάθε χρόνο σε επιστήμονες που έχουν κάνει σημαντικά βήματα στη βελτίωση της αγροτικής οικονομίας και της παγκόσμιας διατροφής. Καθιερώθηκε το 1986 από το Norman Borlaug ( Νομπέλ Ειρήνης, 1970), έναν άλλο πιονιέρο της παγκόσμιας διατροφής.

Ανατρέχοντας στην ιστοσελίδα του WPO (www.worldpackaging.org ) μπορεί κανείς δει τα πρώτα στοιχεία της έρευνας: “Who is doing what in packaging education worldwide”. Από το κείμενο αυτό μπορεί κανείς να πάρει μια ιδέα για το πού και πώς διδάσκεται η Συσκευασία ως ακαδημαϊκό αντικείμενο. Η μελέτη περιορίζεται στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση και δεν περιλαμβάνει εκπαιδευτικά προγράμματα που πραγματοποιούνται από τους κατά τόπους επαγγελματικούς συνδέσμους και ινστιτούτα συσκευασίας.

Το 2006 δημοσιεύθηκαν πάνω από τρακόσες μελέτες με αντικείμενο την παγκόσμια αγορά των εμφιαλωμένων νερών. Μία από αυτές και για την ελληνική αγορά, από την ICAP. Κοινή διαπίστωση σε όλες της μελέτες είναι ότι η αγορά των εμφιαλωμένων νερών είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη στον τομέα των τροφίμων και ποτών, και από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες εμπορικές δραστηριότητες. Η παγκόσμια κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού είναι 180 δισεκατομμύρια λίτρα, και ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης της κατανάλωσης προβλέπεται 7-8%.

Έχουμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε τη συσκευασία ως ένα τεχνολογικό, βιομηχανικό και εμπορικό εργαλείο, ή ως σκουπίδι. Στην πραγματικότητα όμως η συσκευασία παίζει σήμερα σημαντικό ρόλο στην κοινωνία και στην ψυχολογία των ομάδων και των ατόμων.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε στα μέσα Φεβρουαρίου το σχέδιο για μια νέα Οδηγία-πλαίσιο για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Στο δαιδαλώδες αυτό κείμενο περιλαμβάνεται και το άρθρο που καθορίζει την αυστηρή ιεράρχηση των πέντε δυνατοτήτων διαχείρισης των στερεών δημοτικών απορριμμάτων:
- πρόληψη,
- επαναχρησιμοποίηση,
- ανακύκλωση,
- καύση με ανάκτηση ενέργειας,
- υγειονομική ταφή.

Στην τελευταία Γενική Συνέλευση του ΣΥΒΙΠΥΣ αποφασίστηκε ομόφωνα η τροποποίηση του καταστατικού και του ονόματος του Συνδέσμου έτσι ώστε να συμπεριλαμβάνει στα τακτικά του μέλη,

- τους σχεδιαστές και τα δημιουργικά γραφεία που ασχολούνται με τη συσκευασία
- τους κατασκευαστές και εγκαταστάτες μηχανημάτων, εργαλείων και οργάνων που χρησιμοποιούνται στη συσκευασία
- τα γραφεία που προσφέρουν υπηρεσίες, μεθόδους και συστήματα συσκευασίας και διακίνησης
- τις βιομηχανίες που συσκευάζουν προϊόντα (φασόν) για λογαριασμό τρίτων.

Στην παρουσίαση που έκανα τον Ιούνιο του 2005 για τη χρήση της ηλεκτρονικής ταυτότητας (Radiofrequency Identification), διακινδύνευσα κάποιες προβλέψεις σχετικά με το χρόνο και τον την έκταση της εφαρμογής της. Μου το θύμισε ένας συνάδελφος κατά την πρόσφατη συζήτηση που κάναμε σχετικά με τις παγκόσμιες προοπτικές της συσκευασίας. Θα ήταν λοιπόν χρήσιμο να δούμε πού βρισκόμαστε σήμερα.